Antiek porselein: O-P-Q
Antiek-Encyclopedie.nl: Het informatiepunt voor de antiekliefhebber.



Oeil-de-perdrix

(Fr.) Elkaar rakende, goud gestippelde cirkeltjes op een gekleurd fond van lichtblauw, roze, geel of zachtgroen, voor het eerst toegepast op Sèvres-porselein.
.Bronvermelding    |    Top


Ollientopf

Du. verbastering v. Fr. pot à oille.
.Bronvermelding    |    Top


Onderglazuurdecor

Slechts twee kleuren, het blauw van kobaltoxide en het rood van koper- of ijzeroxide waren bestand tegen de hitte van het grand feu, en konden worden aangebracht voordat het voorwerp werd blootgesteld aan de glazuurbrand. Het resultaat is een volledige versmelting met de omringende lagen waardoor de tekening enigszins is vervloeid.
.Bronvermelding    |    Top


Onolzbach

Zie Ansbach.
. Top


Opglazuurkleuren

Zie laagvuurkleuren.
. Top


Oriental Lowestoft

Chine de commande, in de tweede helft van de 18de eeuw te Ching-tê-chên gemaakt voor Engelse opdrachtgevers en met familIe rose bloemetjes beschilderd. Genoemd naar de invoerhaven Lowestoft.
.Bronvermelding    |    Top


Ossenbloed of sang de boef

(Fr., Chin. lang yao) Handels- en verzamelaarsnaam voor Chinees porselein met een diepe, bloedrode tot kersrode kleur, verkregen door een op klei gespoten koperglazuur. Van boven naar beneden verdiept de kleur zich een beetje. Als de kleur egaal is, is het porselein van latere datum. Het beste sang de boef is afkomstig uit de K’ang Hsi-periode.
.Bronvermelding    |    Top




Ottweiler of Nassau-Saarbrücken

(Rijnland, Du.) In 1763 werd hier een porseleinfabriek gesticht. De porseleinscherf varieert in kwaliteit en kleur. Serviesgoed werd naar Franse modellen gemaakt; karakteristiek is een decor in paarse monochromie en onderglazuurblauw, met mythologische taferelen gevat in rococo-cartouches. Merk: NS voor Nassau-Saarbrücken, W voor Wilhelm Heinrich von Nassau-Saarbrücken.








.Bronvermelding    |    Top



Ouder-Amstel

Zie Amstelporselein.
. Top


Oud-Loosdrecht

Zie Amstelporselein.
.Bronvermelding    |    Top


Overdruktechniek

In de tweede helft van de 18de eeuw vond John Brooks de overdruktechniek of transfer-printing uit, gebaseerd op het hechten van prenten van kopergravures op porselein. In de moffeloven verbrandde het papier, waarbij de tekening zich vasthechtte. De methode werd al snel op het continent nagevolgd. Aan het begin van de 19de eeuw werd de overdruktechniek vervolmaakt in de bat-printing, waarbij werd gedrukt met klevende gom. De afdruk werd bestoven met emailpoeder. Zie ook Blue and white transfer-printed ware.
.Bronvermelding    |    Top


Overgangsporselein

De Ming-dynastie kwam in 1644 ten val, maar de rust keerde pas terug onder Ch’ing-keizer K’ang Hsi in 1662. Porslein uit deze periode staat bekend als overgangsporselein. Vóór deze periode kwam veel van het prachtige, in normale tijden voor het keizerlijk hof geproduceerde Ching-tê-chên-porselein in de export terecht, maar deze stond tussen de jaren 1644 en 1661 vrijwel stil.
.Bronvermelding    |    Top


Ozier

(Du.) Plastische vormbehandeling bestaand uit vlechtwerk, waarschijnlijk ontworpen door Kändler, werd voor het eerst ca.1730 in Meissen toegepast als randornament, soms in combinatie met beschildering in Kakiemon-stijl.
.Bronvermelding    |    Top


Pa chi hsiang

(Chin.) Acht Gelukstekenen die zich bevonden tussen de tekens op de voetzolen van Boeddha. Zij zijn dikwijls afgebeeld op porselein. (zie afbeelding hieronder)










.Bronvermelding    |    Top



Pa Hsien

(Chin.) De Acht Onsterfelijken, acht mensen die volgens de taoïstische legende het levenselixer vonden. Deze figuren, of vaker nog hun attributen (Pa an hsien) worden dikwijls afgebeeld op Chinees porselein, omgeven door wapperende linten.



.Bronvermelding    |    Top



Paleiskommen

Kommen van Chin. porselein uit de regeringsperiode van keizer Ch’eng Hua (1465-1487). De decoratie is op het midden van de kom aangebracht en bestaat uit vlot geschilderde ranken, bladeren en bloemen in onderglazuurblauw.
.Bronvermelding    |    Top


Pa pao

(Chin.) Acht Kostbaarheden, een groep heilbrengende symbolen die dikwijls zijn afgebeeld op Chinees porselein.







.Bronvermelding    |    Top



Parian ware

(Eng.) Ook wel parian carrara, een ivoorkleurige variëteit van hard porselein, geschikt voor het maken van poppen, genoemd naar het marmer van die naam en gemaakt door de Engelse firma Copeland in Stoke-on-Trent vanaf 1846. Bekend zijn de verkleinde weergaven van bestaande sculpturen.
.Bronvermelding    |    Top


Parijs porselein

Afgezien van enkele faiencefabrieken uit de 17de en 18de eeuw, is Parijs bekend om de vele porseleinfabrieken, die er na 1770 gevestigd waren, aanvankelijk als filialen van St.-Cloud en Villeroy, maar snel als zelfstandige fabrieken.
Overzicht van de belangrijkste fabrieken met hun merken:


Clignancourt (1771-1798) M en monogram LSX voor de beschermheer, Louis Stanislas Xavier, Comte de Provence, broer van Lodewijk XVI, ook vaak aangeduid als ‘Monsieur'.



Courtille, La, Faubourg du Temple,
ook Basse Courtille of Rue Fontaine-du-Roy (1771-1841)




Faubourg St.-Denis (1771-1793)
1. tot 1776;
2. na 1779.



Rue Amelot (1784-1825)







Rue de Bondy (1781-1829)








Rue de Charonne (1795)





Rue de la Roquette, Faubourg St.-Antoine : 1. Souroux (1773); 2. Les Trois Levrettes (1774-1787)



Rue Popincourt, in 1772 gesticht door Johann Nepomuk Hermann Nast, in de19de eeuw voortgezet door zijn nazaten






Rue St.-Sébastien, Pont-aux-Choux (1777)






Rue Thiroux (1776-1820)
A voor Marie Antoinette, beschermvrouwe;
GH voor Guy & Housel (1797-1798);
Leveillé was de laatste eigenaar:


.Bronvermelding    |    Top


Pâte de marbre

(Fr.) Onverglaasd pâte dure, dat vanaf 1769 door Paul Louis Cyfflé in Lunéville werd gemaakt.
.Bronvermelding    |    Top


Pâte dure

Nadat de gevormde voorwerpen waren gebakken bij een temperatuur van 900°C, werden ze geglazuurd en vervolgens gebakken in het hoogvuur of grand feu, bij een temperatuur tussen 1300 en 1400°C. De grondstoffen begonnen dan te sinteren, zodanig te gloeien, dat ze met elkaar versmolten. Dit product is het pâte dure.
.Bronvermelding    |    Top


Pateel of gatenpateel

18de-Eeuwse vlakke schaal, waarin in een bepaald patroon gaatjes zijn aangebracht. De schaal werd geplaatst in een grotere schotel en diende voor het serveren van gekookte vis of een ander vochtig gerecht.
.Bronvermelding    |    Top


Pâte sur pâte

Het pâte-sur-pâte was een Europese vinding. Deze techniek van het schilderen met een halfvloeibaar wit slip op kleurig porselein werd ontwikkeld in Sèvres.
.Bronvermelding    |    Top


Pâte tendre

Al in de tweede helft van de 16de eeuw probeerden Europeanen het Chinese porselein na te maken. Ze kenden echter niet de samenstelling van het pâte dure, waarvan kaolien het onvervangbare hoofdbestanddeel vormt. De eerste pogingen resulteerden in wat men pâte tendre ofwel surrogaatporselein noemt. Het werd gebrand van een mengsel dat uit zand, gips, aluin, salpeter, soda en keukenzout bestond. Het oudste pâte tendre is het Medici-porselein, dat omstreeks 1580 onder beschermheerschap van Francesco I de’ Medici in Florence werd gemaakt. Het werd in onderglazuurblauw beschilderd. Later werd het ook in Frankrijk gemaakt. Ook de Engelsen namen het pâte tendre over en maakten het tot in de 20e eeuw. De beschilderingen op het oud-Engelse pâte tendre zijn met het glazuur versmolten, waardoor een fraai effect ontstond.
.Bronvermelding    |    Top


Peach-bloom

Zie Peau de pêche.
.Bronvermelding    |    Top


Pea-green

Zie Apple-green.
. Top


Peau de pêche

(Fr., Eng. peach-bloom) Benaming voor een monochroom Chinees glazuur met een rozerode tint en bruine en groene vlekken.
.Bronvermelding    |    Top


Pekingkommen

Zie Medaillonkommen.
. Top


Perzikbloesem

Zie Peach-bloom.
. Top


Perzische fles

Handelaarsterm voor een peervormige vaas van Chinees porselein uit de 17de-18de eeuw, met cilindervormige hals die soms in een knobbel eindigt.
.Bronvermelding    |    Top


Petersburg, Sint-

Keizerlijke porseleinfabriek, in 1744 op instigatie van Elisabeth, tsaritsa van Rusland, opgericht. In de begintijd experimenteerden Hunger en Vinogradoff met de formule voor de vervaardiging van pâte dure, waarna ca. 1758 onder leiding van J. G. Müller de porseleinproductie goed op gang kwam in navolging van het Franse, Duitse en Weense porselein.
Merk: meestal het monogram en embleem van de regerende vorst:
1. 1744-1762, Elizabeth;
2. 1762-1796, Katharina II (ankermerken 1766-1782);
3. 1796-1801, Paul I;
4. 1801-1825, Alexander I;
5. 1825-1855, Nikolaas I;
6. 1855-1881, Alexander II;
7. 1881-1894, Alexander III;
8. 1894-1917, Nikolaas II;
9. vanaf 1917.










.Bronvermelding    |    Top


Petit feu

Zie laagvuurkleuren.
. Top


Petuntse

(Chinees voor steentjes) Glazuur, waarvoor stukjes veldspaat werden fijngestampt en vermengd met kaolien en smeltmiddelen als kalk en potas.
.Bronvermelding    |    Top


Pfalz-Zweibrücken-Gutenbrunn

In 1767 werd in het kasteel Gutenbrunn een porseleinfabriek ingericht die in 1769 naar Zweibrücken werd overgebracht en tot 1775 in bedrijf was. De leiding berustte bij de uit Höchst afkomstige arcanist en Modellmeister Laurentius Russinger.
Merk: Monogram PfZ, in blauw ónder of óp het glazuur.
.Bronvermelding    |    Top


Pièce de milieu

Zie Surtout.
. Top


Pinxton

(Derbyshire) In 1796 werd hier een porseleinfabriek gesticht waar door William Billingsley tot 1801 doorschijnend pâte-tendre met beenderas werd gemaakt. Het serviesgoed werd gedecoreerd met bloemen of landschappen. Werd in 1813 gesloten.
Merken: zie afbeelding.








.Bronvermelding    |    Top


Pique-fleurs

Zie Muurvaas.
. Top


Plymouth

Eng. porseleinfabriek, belangrijk omdat hier in 1768 voor het eerst in Engeland, meer dan 50 jaar na Böttgers vondst in Duitsland, door de apotheker W.Cookworthy (1705-1780) echt hard porselein werd gemaakt. In 1790 door Bristol overgenomen.
Merken: zie afbeelding.








.Bronvermelding    |    Top


Poederblauw

(Fr.: bleu soufflé, Chin.: ch’ui ch’ing) Blauwe kleur vanaf K’ang Hsi in gebruik, verkregen door kobalt in poedervorm op de natte klei te blazen en daarover het glazuur aan te brengen.
.Bronvermelding    |    Top


Pompadour-roze

Zie Rose Pompadour.
. Top


Pont-aux-Choux

Zie Parijs porselein.
. Top


Porcelaine aux émaux

Zie Juwelenporselein.
. Top


Porcelaine de France

Handelsnaam uit het Frankrijk van de 18de eeuw ter aanduiding van pâte tendre.
.Bronvermelding    |    Top


Porcelaine royale

Fr. pâte dure dat vanaf 1769 door Sèvres en andere Franse porseleinfabrieken werd geleverd.
.Bronvermelding    |    Top


Porseleinkamer

Kamer waarin zich porseleinen vazen, beelden, spiegellijsten en zelfs porseleinen kroonlijsten bevonden. De kamer diende soms ook voor het onderbrengen van de porseleinverzameling. Voorbeelden hiervan treft men aan in Duitse paleizen uit het eind van de 17de eeuw, o.a. Charlottenburg en het Japanse Paleis in Dresden, waarin de verzameling van Augustus de Sterke is ondergebracht.
.Bronvermelding    |    Top


Pot à oille

(Fr. oille afgel. v. Sp. olla = hutspot) Ronde terrine, doorgaans met bijpassend blad of schaal. Stamt uit begin 18de eeuw.
.Bronvermelding    |    Top


Potpourri

(Fr.) 18de Eeuwse sier- en reukvaas met opengewerkt deksel. Een mengsel van geurende bloemblaadjes en wat zout zorgde voor de geur.
.Bronvermelding    |    Top


Proen

Vuurvaste driehoekjes met punten, gebruikt om voorwerpen tijdens het bakken van elkaar gescheiden te houden. Vaak zijn de drie puntjes te zien die de proenen in het glazuur achterlieten.
.Bronvermelding    |    Top


Proto-porselein

Harde keramiek uit de Han-periode (206 v.C.- 220 n.C.).
.Bronvermelding    |    Top


Pruikenstandaarden

Dateren uit de pruikentijd, die opkwam na het midden van de 17de en tot het eind van de 18de eeuw duurde. Werden van porselein (Nevers) gemaakt, er zijn zelfs Chine de commande exemplaren.
.Bronvermelding    |    Top


Punchbowl

Typisch Engels zilveren kom, die op het eind van de 17de eeuw in de mode kwam voor het drinken van punch. Het model stamt van de oorspronkelijk Chinese porseleinen kommen. In de 18de eeuw werden ze in Engeland ook in porselein of aardewerk gemaakt. Hiervan zijn de Bristol-bowls, die beschilderd waren met schepen en omstreeks 1750 gefabriceerd zijn, speciaal gezocht.
.Bronvermelding    |    Top


Pu-tai Ho-shang

Bedelmonnik die omstreeks 960 leefde en in de 16de eeuw heilig werd verklaard. Wordt in de Chinese keramiek veel afgebeeld, meestal zittend met een lachend gezicht en omringd door kinderen.
.Bronvermelding    |    Top


Quadrillé

Zie Fond quadrillé.
. Top


Queen Charlotte pattern

(Eng., ook Catherine Wheel pattern) Decoratie in Chinese stijl, die vanaf ca. 1760 op Worcester porselein voorkomt.
.Bronvermelding    |    Top

Porselein Alfabetisch gedeelte


A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R - S - T - U - V - W - X - Y - Z


. Top

 

 

Visie | Disclaimer | Bronvermelding | Contact | ©2006-2010 Antiek-Encyclopedie.nl