U bevindt zich hier: Home > Artikelindex > Glas > Glas H t/m L
Hall (Tirol) Meest succesvolle Oostenrijkse glashut à la façon de Venise, in 1543 in Hall (nabij Innsbruck) gesticht. De kommen, glazen, vazen en tazze geblazen in blauw, groen en ongekleurd glas, deels met de diamant gegraveerd, deels beschilderd, behoren tot de beste van hun tijd. Tegen het eind van de 16de eeuw kwam de glashut onder de bescherming van aartshertog Ferdinand, die in 1635 de fabriek wegschonk aan de orde der franciscanen. Ca. 1640 werd de productie gestaakt.
Hallorengläser (Du.) Humpen uit Halle aan de Saal (Saksen) speciaal gemaakt voor leden van de zoutziedersbroederschap. De glazen, waarvan het oudste exemplaar uit 1679 dateert, waren beschilderd met stadsgezichten en optochten, en werden zeer populair tegen het eind van de 17de eeuw.
Hechtijzer of puntijzer Lange ijzeren staaf waaraan de glasblaas met behulp van een glasklompje wordt vastgemaakt. Vervolgens wordt het geheel rondgezwaaid, gerold, gewalst etc. tot het werkstuk de gewenste eindvorm heeft.
Hedwig-glazen Bekervormige glazen, genoemd naar een exemplaar te Breslau dat aan St.-Hedwig (1174-1243), de beschermheilige van Silezië en Polen, zou hebben toebehoord. De hoogte van deze glazen varieert van 6,5 tot 11 cm; ze zijn gemaakt van dik, doorschijnend glas met een grijsgroene of gele tint. De versiering bestaat uit gestileerde motieven zoals leeuwen, adelaars of griffioenen in Hochschnitt. Tot voor enkele jaren geleden werd verondersteld dat de glazen uit Egypte stamden, maar onderzoekingen hebben het waarschijnlijk gemaakt dat de glazen afkomstig zijn uit de 12de eeuw uit Kiëv in Rusland.
Hochschnitt (Du.) Glasgravure, waarbij de oppervlakte rondom de voorstelling wordt weggeslepen of weggedrild en de voorstelling zelf in vlakreliëf blijft staan. Deze techniek werd in Duitsland en Bohemen toegepast, en weI in het bijzonder in de 18de eeuw o.a. door Franz Gondelach. Meestal werd de techniek in combinatie met de Tiefschnitt gebruikt.
Hofkellereigläser (Du.) Gebrandschilderde Humpen versierd met Saksische wapens, een jaartal en de initialen van de landsheer, later ook met stadsgezichten van Dresden of afbeeldingen van kastelen. Soms voorzien van een bijzondere vermelding bijv. ‘Hoffkellerey Dresden’. Werden vnl. in Saksen en Hessen gemaakt en daar vanaf ca. 1610 veel aangetroffen in kastelen en herbergen.
Hogarth glass 18de Eeuwse Eng. glazen bokaal op zeer lage steel, al dan niet met deksel. Dankt de naamgeving aan het voorkomen op prenten van Hogarth.
Humpen (Du.) Tamelijk groot tot zeer groot cilindervormig drinkglas, bijzonder geliefd in Duitsland in de 17de eeuw: vnl. in Bohemen gemaakt, meestal met ondoorzichtige emailkleuren beschilderd. Door het genre van de beschildering spreekt men van Apostel-, Jagd-, Kurfürsten- en Reichsadlerhumpen. De Saksische Hofkellerei- en Hallorengläser en de Ochsenkopfgläser uit het Fichtelgebergte zijn verwante vormen. Huwelijksglas Bokaal ter gelegenheid van een huwelijk, met gebrandschilderde, gegraveerde of gedrilde decoratie: wapens, initialen, symbolen (twee duifjes, twee handen boven huwelijksaltaar). Hyaliet Zwart of rood ondoorzichtig glas, lijkt iets op Wedgwood. Gedurende de eerste helft van de 19de eeuw in Bohemen in gebruik. Igel (Du., lett. egel) Kleine beker van Waldglas, waarvan de glaswand bezet is met puntnoppen. Dateert uit de 15de eeuw. Islamitisch glas Tot ver in de middeleeuwen bleef de glaskunst een aangelegenheid van voornamelijk Syrische ambachtslieden en kunstenaars. Tot in de 14de eeuw waren de centra van het islamitisch glas Turkestan, Armenië, Mesopotamië, Perzië, Syrië, Arabië, Egypte en Moors Spanje. De moslims muntten uit in het brandschilderen , vergulden, graveren en slijpen van glas. Beroemd zijn de schitterende moskeelampen die uit de middeleeuwen bewaard zijn gebleven.
Jacobite glass Zie Pretender glass. Karaf Glazen kan met oor, of fles met min of meer dikke buik en al dan niet hoge hals. Soms met stop; werd gebruikt om aan tafel wijn te schenken.
Kastanjevazen Decoratieve vazen met twee oren of ringen, op hoge voet. Oorspronkelijk gebruikt voor het opdienen van warme kastanjes. Komen steeds in paren voor. In tin en zilver, maar ook wel in kristal. Typisch Nederlands en Engels, 18de eeuws. Kit kat glass (Eng.) Verzamelaarsterm voor een kelkvormig wijnglas op rechte steel met lage baluster.
Klarschnitt (Du.) In glas gedrilde of geslepen decoratie die helder is gepolijst, in tegenstelling tot Mattschnitt.
Kornalijnglas Ondoorzichtig glas van een bruinrode kleur, vertoont overeenkomst met kornalijn en is meestal geaderd.
Koude-verf-techniek Al in de 15de eeuw werden glazen in koude toestand beschilderd. Door middel van de koude-verf-techniek kan men de eenvoudigste kleurendecoraties tot stand brengen. Om de beschildering te beschermen werd deze overtrokken met vernis of een tweede glaslaag.
Krautstrunk (Du., koolstronk) Beker van Waldglas, van de 15de tot de 17de eeuw in gebruik. Is samengesteld uit een doorgaans tonvormig lichaam met puntnoppen, een smalle, convexe liprand, een bodem met ‘ziel’ en een smalle standring. Kristalglas In Bohemen werd al vroeg kristalglas gemaakt door kalk aan potasglas toe te voegen. In Engeland werd in ca. 1675 voor het eerst uiterst sterk kristalglas gemaakt door 25% lood toe te voegen. Zie flintglas en loodglas. Krijtglas Door aan glas nog andere stoffen toe te voegen ontstaan soorten met bijzondere eigenschappen. Sodaglas met krijt is zeer sterk; het wordt sodakalkglas of krijtglas genoemd. Kunckelglas Zie Robijnglas. Kurfürstenhumpen (Du.) Cilindervormige glazen uit de 16de en vooral 17de eeuw, met afbeeldingen van de keizer en de zeven keurvorsten in emailverf opgebracht. Daarnaast dikwijls voorzien van een jaartal, opschriften of wapens van de keurvorsten.
Kuttrolf of guttrolf (v. Lat. gutta = druppel) Glazen fles met holronde romp en lange hals, gevormd uit twee tot vijf ineengestrengelde, holle buisjes, die in een mondstuk samenkomen. De vorm is waarschijnlijk van oosterse herkomst en de fles werd vermoedelijk gebruikt om uit te drinken, hoewel de vloeistof slechts druppelsgewijs uit de fles kwam. Was zeer gewild in Duitsland van de 15de tot in de 18de eeuw en wordt gerekend tot de schertsglazen.
Latticinio (It., v. latte = melk) Staafjes opaal glas, omgeven door helder of gekleurd transparant glas, gegroepeerd in arceringen in de wand van glazen vaatwerk. Dikwijls toegepaste versiering in façon de Venise-glas.
Lattimo (It.) Melkglas; opaalglas dat door beenderas ondoorzichtig is gemaakt, door de Venetianen in het begin van de 15de eeuw ontwikkeld, hoewel het al in het oude Egypte bekend was. In de 17de en 18de eeuw werd het in geheel Europa gemaakt, in nabootsing van porselein.
Lithyalinglas (Du.) Ondoorzichtige, gekleurde glassoort, ca.1830 uitgevonden door Friedrich Egermann in Noord-Bohemen, als imitatie van marmer en sierstenen. Zowel monochrome pasteltinten, glas al of niet beschilderd, verguld of geslepen als glas met een gemarmerd of op agaat lijkend patroon.
Loodglas of loodkristal Ontwikkeld in 1676 door de Engelsman G. Ravenscroft door toevoeging van loodoxide aan het door hem in 1673 samengestelde flintglas. Het hoge loodgehalte (25-30 procent) verhoogt het gewicht en vermindert de hardheid van het flintglas maar geeft het ook een volkomen doorzichtigheid, een voile klank en een tot dan toe ongekende schittering.
Luchtspiraal Omstreeks 1750 kregen veel glazen een stam met gekleurde of witte slingerpatronen. De slinger kon ook een luchtspiraal zijn; de stam ontstond daarbij door een glasbolletje met luchtbel uit te rekken en te torsen. Lustre Goud- en zilverluster. Het werd verkregen door koper of zilver in zwaveloplossing op het glas aan te brengen en het vervolgens te moffelen. Bladgoudvergulding met behulp van honing als bindmiddel werd ook wel toegepast. Lynn-glazen of Norwich-glazen Engels glas van zeer hoge kwaliteit dat in de late 17de eeuw en in de 18de eeuw in Kings’s Lynn (Norfolk) werd gemaakt. De karaffen en glazen zijn voorzien van horizontale ribben; de stam is dikwijls versierd met een spiraal van melkglas. Glas alfabetisch gedeelte A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R - S - T - U - V - W - X - Y - Z
|