Antieke meubelen: G-H-I-J
Antiek-Encyclopedie.nl: Het informatiepunt voor de antiekliefhebber.



Gate-leg table

(Eng.) Meestal rechthoekige tafel, die aan twee zijden vergroot kan worden door een neerhangend blad. Na opgeklapt te zijn komt dit blad op uitdraaibare poten - die onderling door regels zijn verbonden - , te rusten. Stamt uit de 16de eeuw.
.Bronvermelding    |    Top


Gebogen front

Veel gebruikte term m.b.t. een kromming in het oppervlak, zoals dikwijls het geval is bij 18de-eeuwse commodes en kabinetten. Wanneer de buiging gepaard gaat met een zekere welving spreekt men van dubbelgebogen; voor beide begrippen wordt ook de term chantourné (Fr., van champ tourné) of gechantourneerd gebruikt. Wanneer de welving overheerst spreekt men van bombé, gebombeerd of buik. Wanneer het oppervlak is verdeeld in bogen en knikken die elkaar met verticale lijnen snijden, spreekt men van orgelbogen.
.Bronvermelding    |    Top


Gebombeerd front

(v. Fr. bombé) Bol gewelfd oppervlak, in het bijzonder de uitgebogen voorzijde en zijkanten van meubels.
.Bronvermelding    |    Top


Gebroken fronton

(Eng. broken pediment) Driehoekig of segmentvormig fronton waarvan de stijgende lijnen elkaar niet bereiken.
.Bronvermelding    |    Top


Gecanneleerd

Zie Cannelure.
. Top


Gechantourneerd

Zie Gebogen front.
. Top


Gecontourneerd

(v. Fr. contourner) Contour met zwenkingen en bochten aan kapregels van kasten, tafelbladen, stoelruggen, dienbladen, enz.
.Bronvermelding    |    Top


Gekoppelde zuilen

Twee of meer dicht naast elkaar gestelde zuilen, waarvan de basementen en de kapitelen met elkaar verenigd zijn. Tijdens het 18de-eeuwse classicisme veel toegepast bij meubels, hetzij als versiering hetzij als pootvorm.
.Bronvermelding    |    Top


Gelderse kast

Ongeveer vierkante kast met twee deuren, elk met een kussen, waarvan de bossingen met mahonie zijn gefineerd. Hoekstijlen en naald zijn aan de onderzijde gecanneleerd, hogerop versierd met ornamentjes uit ebbenhout. De uitspringende kap heeft geen fries, maar is versierd met pijpen en knorren
.Bronvermelding    |    Top


Georgian

In Engeland, van ca. 1714 -1820: George I (1714-1727), George II (1727-1760), George III (1760-1811).
.Bronvermelding    |    Top


Gesp of hanger

Ornamentvulling die doet denken aan ajour uitgezaagd metaalbeslag, in de renaissance veel toegepast op pilasters of stijlen van meubelen. Doorgaans vervaardigd uit een dun blaadje ebbenhout.
.Bronvermelding    |    Top


Gesso

(lt., lett. gips) Mengsel van lijm en kalk dat als plamuur wordt gebruikt op snijwerk om bladgoud te bevestigen.
.Bronvermelding    |    Top


Geteld geld

In de Hollandse renaissance als handgestoken ornament toegepast decoratief element dat bestaat uit schijfjes, die als uitgetelde munten op elkaar liggen.
.Bronvermelding    |    Top


Gigogne

(Fr.) Of mimi’s, nest van tafeltjes, met enkele geleidelijk kleiner wordende tafeltjes, die onder elkaar geschoven kunnen worden, maar ook afzonderlijk kunnen worden gebruikt. Vooral sinds het laatst van de 18de eeuw als theetafeltjes in gebruik.
.Bronvermelding    |    Top


Glastonbury chair

Eng. verzamelaarsterm voor een eikenhouten klapstoel op een onderstel van X-vormig gekruiste planken aan weerszijden. Zitting, rugleuning en armleggers vormen van opzij gezien een driehoek boven de X-vorm van het onderstel. Stamt uit de 16de eeuw.
.Bronvermelding    |    Top


Glazenkast

Zie Vitrinekast.
. Top


Godron

(Fr.), zie Knor.
. Top


Gondole, en

(Fr., gondelvormig) Noemt men een naar weerskanten hellende, vloeiende curve van de rugleuning, die bij stoelen eindigt aan de voorste zitregel, bij armstoelen in de armleggers. Opgekomen tijdens het Directoire, veel voorkomend bij meubelen uit de Restauration.
.Bronvermelding    |    Top


Gotiek

In Nederland: ca. 1200-1550. Tot ver in de 14de eeuw stond het meubel buiten de eigenlijke stijlontwikkeling van de gotiek. De middeleeuwse cultuur wortelde van oudsher in de kloosters. Zo was het mogelijk dat het meubel een eenvoudig timmermansproduct bleef, terwijl de kerkbouw al lang een perfectie en een verfijning had bereikt waarbij men met recht kan spreken van kantwerk in steen. Het einde van de middeleeuwen kondigde zich aan toen de steden sterk en machtig begonnen te worden. De stedeling werd welvarend en begon eisen te stellen, ook op het gebied van zijn meubilair. De timmerlieden stonden voor de opgave enige eeuwen achterstand in te halen en kozen natuurlijk de sacrale architectuur als uitgangspunt. In hun streven naar een lichter, sierlijker meubel was de techniek hen behulpzaam door twee belangrijke uitvindingen: de houtzaagmolen en de profielschaaf. Door de eerste vinding kon men beschikken over dunnere planken, de tweede verschafte de mogelijkheid om af te rekenen met grote, onbewerkte vlakken. Een nieuw constructietype, afgeleid van de skeletbouw in de architectuur was het vergaarwerk, waarbij een geraamte van stijlen en regels werd opgevuld met dunne planken.
.Bronvermelding    |    Top


Goût pittoresque

(Fr.) Term waarmee men aanvankelijk in Frankrijk het rococo aanduidde.
.Bronvermelding    |    Top


Gouty of gout stoel

(Eng.) Laag bankje met een meestal verstelbare, gestoffeerde zitting waarop de lijder aan gout het pijnlijke been kon leggen.
.Bronvermelding    |    Top


Guirlande

(Fr.) Ornament in de vorm van een aan de einden horizontaal opgehangen bloemenslinger.
.Bronvermelding    |    Top


Hall chair

(Eng.) Houten stoel zonder armleggers met planken-rugleuning, enigszins lijkend op de sgabello, waarvan in grote herenhuizen een aantal in de hal werd geplaatst. Dikwijls gemaakt van mahoniehout, met gestoken of op andere wijze gedecoreerde rugleuning. Soms is in het ornament het familiewapen opgenomen. 18de-Eeuws, karakteristiek Engels meubel.
.Bronvermelding    |    Top


Halvemaantafeltje

Halfrond of halfelliptisch tafeltje, dat met de rechte achterzijde tegen de muur wordt geplaatst. In veel uitvoeringen en stijlen, meestal 18de-eeuws. Veel gebruikt als hal-, penant- of gangtafeltje.
.Bronvermelding    |    Top


Hamburgse kast of Hamburger Schapp

(Du.) Barokke tweedeurskast, verwant aan de Nederlandse rankenkast. Onderscheidt zich van deze door nog zwaardere vormen en door de lijnen aan de verkropte profiellijsten op de deurpanelen, die boven en onder afgerond zijn. De kast heeft beeldhouwwerk op de stijlen en op de zwikken rond de panelen; de vijf voetklossen zijn minder zwaar dan bij de rankenkast. Het meubel komt voor vanaf ca. 1680.
.Bronvermelding    |    Top


Handwerktafeltjes

Komen in zwang in het laatst van de 18de-eeuw en wel in diverse uitvoeringen. De 18de-eeuwse modellen hebben meestal een galerijtje langs het bovenblad. Bij sommige is het bovenblad mechanisch verstelbaar (tricoteuse), andere zijn weer voorzien van een kastje of van laatjes onder het blad, (o.a. de table en chiffonnière). Een in Nederland veel voorkomend type was voorzien van een stoffen zak in navolging van de Engelse pouche table.
.Bronvermelding    |    Top


Hangoren, hangoortafels of valtafels

Samenvattende benamingen voor klaptafels met een vast middenblad en twee aan weerskanten daarvan afhangende bladen. Voor het uitzetten van de klapbladen worden twee soorten steunen toegepast: uitdraaibare consoles (zoals bij de sofa table, Pembroke table en butterfly table) of een uitdraaibare poot (gate-leg table, spider-leg table en swing-leg table).
.Bronvermelding    |    Top


Heart-back

(Eng., rugleuning in hartvorm) Variatie van Hepplewhite op de shield-back.
.Bronvermelding    |    Top


Hemelbed

Zie Ledikant en Lit.
. Top


Henri II

In Frankrijk, 1547-1559.
.Bronvermelding    |    Top


Hepplewhite

In Engeland, 1780-1795. De stijl van Hepplewhite (zowel als Adam en Sheraton) toont verwantschap met het classicisme. Hoewel de Franse stijl er in meespreekt, zijn de Engelse meubelen van deze periode in zoveel opzichten anders, dat terecht de namen van deze prominente meubelmakers worden gebruikt om de stijl aan te duiden.
.Bronvermelding    |    Top


Herme

Borstbeeld of kop op hoge, smalle voet die naar onderen toe steeds smaller wordt. Vooral in het empire toegepast als stijl.
.Bronvermelding    |    Top


Herm-kariatide

Classicistisch ondersteunend ornament dat wordt gevormd door een vrouwelijke halffiguur, hetzij naakt dan wel behangen met draperieën.
.Bronvermelding    |    Top


Highboy

(Eng.) Hoge ladenkast, geplaatst op kleine commode met vier hoge poten. Oorspronkelijk typisch Engels (chest upon chest) meubel, ontstaan in de 17de eeuw en verder ontwikkeld in de stijlen van William and Mary, Queen Anne en Chippendale.
.Bronvermelding    |    Top


Hobbelschenen

Gebogen onderregels van een schommelstoel, waardoor de schommelbeweging mogelijk wordt.
.Bronvermelding    |    Top


Hoekkast

Klik hier voor informatie en foto's van hoekkasten (ook de waarde).
. Top


Hollandse kast

Krijgt in de eerste helft van de 17de eeuw een verdeling in vieren: een brede onderplint, tweemaal twee deuren, gescheiden door een horizontale regel; het geheel is aan de bovenzijde afgesloten door een met snijwerk versierde, geprofileerde kap. De hoekstijlen en de middennaald zijn gecanneleerde pilasters, die op gebeeldhouwde leeuwenkoppen in de onderplint rusten; de onderplint is meestal van twee laden voorzien. Het geheel rust weer op vier poten, die aan de voorzijde uit zwart gepolitoerde ballen bestaan. De bovendeuren bevatten meestal één paneel, de onderdeuren elk twee panelen; de verhouding van breedte en hoogte is ca. 2:3. Ook bekend onder de naam pilasterkast.
.Bronvermelding    |    Top


Houtworm

Samenvattende term voor allerlei insecten die hout aantasten. De naam ontstond door verwarring van de larven met ‘wormen ‘. Bekend zijn het bruinachtige doodskloppertje en de iets grotere huisboktor. Vooral de eerste komt bij ons veel voor en tast wit hout en spinthout aan. De ontwikkeling van de insecten hangt af van de temperatuur, de vochtigheidsgraad en de gebruikte lijmsoort. De gaatjes, die aan de oppervlakte zichtbaar worden, zijn uitvliegopeningen. Het aantal houdt geen verband met de hoeveelheid aangetast hout, dat, onzichtbaar onder een dun oppervlakkig laagje, nagenoeg geheel in boormeel kan zijn omgezet. Door houtworm aangetaste voorwerpen worden meestal behandeld met een gas, - bijv. met het ook voor de mens zeer giftige blauwzuur -, waarna behandeling volgt met een insecticide. Het product Xylamon werkt zo doelmatig dat hiermee waarschijnlijk de houtworm definitief kan worden uitgeroeid.
.Bronvermelding    |    Top


Huchier-menuisier

In Frankrijk; omstreeks 1400: kistenmaker, (huche betekent kist, minutaire is Latijn voor het maken van fijn, dun werk).
.Bronvermelding    |    Top


Huifstoel

Stoel met houten kap, ongeveer in het model van de ouderwetse, gevlochten strandstoel; 16de en 17de eeuw.
.Bronvermelding    |    Top


Huis en geleding

Tijdens de barok werden vaak balustervormige en getorste stijlen beëindigd door vierkante klossen, de 'huizen' waarin de pennen van de regels werden gestoken.
.Bronvermelding    |    Top


Iepenhout

In mooie kwaliteiten: vrij dicht van structuur en, onbewerkt, van grijsachtig gele kleur. In de 18de en vroege 19de eeuw vrij veel gebruikt als meubelhout - vooral voor stoelen - en dan van lichtgeel tot donkerbruin gebeitst of gepolitoerd.
.Bronvermelding    |    Top


Indiscret

(Fr.) Canapé uit het Second Empire, bestaande uit een drietal aan elkaar gebouwde zetels met kuipvormige, gecapitonneerde rugleuningen die van boven gezien samen een drie-armig gebogen hakenkruis vormen.
.Bronvermelding    |    Top


Industriële tafels

(Fr.) Canapé uit het Second Empire, bestaande uit een drietal aan elkaar gebouwde zetels met kuipvormige, gecapitonneerde rugleuningen die van boven gezien samen een drie-armig gebogen hakenkruis vormen.
.Bronvermelding    |    Top




Industriële tafels

Oude gietijzere fabrieksonderstellen gecombineerd met een mooi doorleefd tafelblad gemaakt van oud hout en afgewerkt met ijzer.


.Bronvermelding    |    Top



Intarsia

Een nieuwe techniek die in de renaissance furore maakte was de intarsia-techniek, het inleggen met contrasterende stukjes hout, ivoor, parelmoer en tin. De Italianen hadden deze techniek afgekeken van de Spaans-Moorse houtbewerkers.


.Bronvermelding    |    Top


Inverted cup

(Eng., omgekeerde keIk) Kenmerkend element in de balusterpoot uit de William and Mary-periode.
.Bronvermelding    |    Top


Jacobean

In Engeland, eerste kwart 17de eeuw. Onderdeel van het Age of Oak.
.Bronvermelding    |    Top


Jaloezie

Rolscherm bestaande uit een aantal dunne latjes, naast elkaar op canvas of een dergelijke stof geplakt. Werd gebruikt voor kappen van cilinderbureaus, of ter afsluiting van bergruimten, bijv. bij de secrétaire en armoire en bij de Zeeuwse kastjes. De jaloezie verdwijnt tussen gleuven in het binnenste van het meubel.
.Bronvermelding    |    Top


Jeux de fond

Het belijmen met geometrische stukjes fineer, waarbij door het contrast tussen lichte en donkere houtsoorten een plastisch effect werd verkregen, zoals bij het blokparket.
.Bronvermelding    |    Top


Jugendstil

Omstreeks 1900 maakte de meubelkunst een korte maar bloeiende, strikt ambachtelijke periode door met de Jugendstil. Deze stijl was in het algemeen een reactie op de onbezielde stijlimitaties. Kenmerkend waren de vloeiende, herhaald terugwijkende lijnen. Voor korte tijd ontstond opnieuw eerbied voor materie en kwaliteit. Daarom is het niet te verwonderen dat de tegenwoordige verzamelaars grote belangstelling tonen voor kunstzinnige en zeer ambachtelijk geconstrueerde Jugendstil-meubelen.
.Bronvermelding    |    Top

Meubelen alfabetisch gedeelte


A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R - S - T - U - V - W - X - Y - Z


. Top

 

 

Visie | Disclaimer | Bronvermelding | Contact | ©2006-2013 Antiek-Encyclopedie.nl